Nadczynność tarczycy (wole guzkowe toksyczne, choroba Basedowa, guzek autonomiczny pojedynczy)
ang. Hyperthyroidism
Nadczynność tarczycy to choroba, w przebiegu której tarczyca wydziela nadmierną ilość hormonów. W związku z tym, że hormony te wpływają na znaczną część narządów, nadczynność tarczycy często prowadzi do wystąpienia wielu objawów klinicznych. Rozróżniane jest kilka stanów choroby: nadczynność subkliniczna (podwyższone stężenie hormonów we krwi nie dające objawów klinicznych), hipertyreoza (rozwój objawów nadczynności), tyreotoksykoza (rozwój objawów, jednak hormony pochodzą spoza tarczycy) oraz przełom tarczycowy, w którym nasilenie objawów prowadzi do zagrożenia życia. Ryzyko zachorowania jest ponad dziesięciokrotnie wyższe u kobiet niż u mężczyzn.
Najczęstsze występowanie choroby
Płeć: Kobieta/MężczyznaWiek: Dowolny
Sezon: Cały rok
Przyczyna
Najczęstszymi chorobami, które wywołują nadczynność tarczycy, są choroba Basedowa, wole guzkowe toksyczne i guzek autonomiczny pojedynczy. Ponadto, schorzenie może wykształcić się również jako efekt spożywania zbyt małych ilości jodu czy powikłanie choroby zakaźnej. Wpływ może mieć również ciąża. Nadczynność tarczycy jest niekiedy także wynikiem gruczolaka przysadki, który powoduje zwiększone wydzielanie hormonu tyreotropowego – stymulującego tarczycę.
Objawy
- biegunka
- ból gałek ocznych
- diplopia
- drażliwość
- drobnofaliste drżenie rąk
- łatwo wypadające, cienki i łamliwe włosy
- łzawienie
- niepokój
- senność
- tachykardia
- trudności w skupieniu uwagi
- utrata masy ciała
- wzmożona potliwość
- zaburzenia snu
Leczenie
W leczeniu nadczynności tarczycy stosuje się przede wszystkim farmakoterapię lekami przeciwtarczycowymi (tionamidami), które spowalniają syntezę hormonów tarczycy. Jeżeli jednak nie przynoszą one spodziewanego rezultatu, możliwe jest radykalne leczenie inwazyjne, obejmujące radioterapię. W wyniku tej terapii uszkodzone zostają komórki tarczycy, co sprawia, że przestają one wydzielać hormony. Inną metodą leczenia jest zabieg chirurgiczny, skutkujący usunięciem całej tarczycy lub jej fragmentu.