Wyszukaj lekarza

z bazy ponad 100 tys. specjalistów

Znaczenie żelaza dla organizmu człowieka

Dieta
Zdjęcie główne artykułu Znaczenie żelaza dla organizmu człowieka
Autor:

Pierwiastki życia - Żelazo

Żelazo pełni w organizmie wiele ważnych funkcji, przede wszystkim jest składnikiem hemoglobiny – białka krwinek czerwonych, odpowiedzialnego za transport tlenu do każdej żywej komórki, a także mioglobiny – białka mięśni, decydującego o ich kurczliwości.

W organizmie dorosłego człowieka znajduje się około 3 -5 g żelaza. Wydawać by się mogło, że to mało znacząca ilość, jednak jego obecność jest nieodzowna do właściwego rozwoju i funkcjonowania organizmu. Czerwone krwinki zawierające żelazo decydują przede wszystkim o oksydo-redukcyjnych mechanizmach zachodzących w toku embrionalnego rozwoju mózgu. Jeśli te procesy zostaną zaburzone, dziecko może być opóźnione w rozwoju psychicznym. Różne są później tego objawy, ale do najczęstszych należą: upośledzenie inteligencji, ciągłe zmęczenie, blada, niezdrowa cera, bóle głowy, nerwowość, krótki, szybki oddech, który kompensuje niedobór tlenu w płucach, różne zaburzenia gastryczne, zmiany skórne, włosów, paznokci.

Niedokrwistość - konsekwencja niedoboru żelaza

Niedobór żelaza należy do głównych przyczyn niedokrwistości (anemii) – obniżonej liczby erytrocytów we krwi oraz ich zmniejszonego wysycenia hemoglobiną. Pierwsze objawy niedokrwistości to ogólne osłabienie, bladość skóry i błon śluzowych (np. spojówek), zmiany zapalne w obrębie jamy ustnej (nadżerki, zajady, afty) oraz zwiększona podatność na infekcje.

Przeciwciała i niedobór żelaza

Badania nad zagadnieniem ciał odpornościowych wykazały, że żelazo może pobudzić odporność na choroby. Wpływa ono na rozwój białych ciałek (limfocytów), będących głównym czynnikiem odporności na infekcje. Stwierdzono, że nie powstają one, gdy w żywności jest nadmiar cukru, słodyczy różnego rodzaju i wapnia, ale najbardziej hamująco działa niedobór żelaza. Niedostatek tego minerału daje dużo gorsze skutki w produkcji przeciwciał niż na poziomie hemoglobiny. Często standardowe badanie wykazuje poziom „żelaza w normie” , jednak nie gwarantuje to wystarczającej ilości do wyprodukowania przeciwciał, które chronią przed chorobą. Może dlatego od wczesnej jesieni mamy tak wiele zachorowań na grypę?

Przyczyny niedoboru żelaza

  • małe spożycie dostarczanego pożywienia, zbyt mała liczba posiłków w ciągu dnia i zbyt mało kalorii,
  • gwałtowne zmiany w stylu życia i odżywiania oraz spożywanie produktów, z których żelazo jest nieprzyswajalne lub usuwane,
  • spożywanie żywności tzw. przemysłowo oczyszczonej np. biały cukier i sól, białe pieczywo, biały ryż itp. A do tego dostarczanie organizmowi dużych ilości fosforanów, które powodują nieprzyswajanie żelaza. Ponadto spożywanie nadmiernych ilości kawy, herbaty, palenie papierosów, picie alkoholu, niedobory witaminy C, bo tylko w jej obecności żelazo najlepiej się wchłania.
  • mała aktywność fizyczna,

Główne źródła żelaza

Drożdże piwne, melasa, pestki dyni, słonecznika, ziarno sezamu, otręby, kiełki pszenicy, wątroba (zwłaszcza wołowa), suszone owoce (śliwki, morele, figi), tofu, pełnoziarniste zboża (proso, pszenica, ryż, kukurydza, soja), orzechy, migdały, łosoś, jaja, kakao, brokuły, szparagi, jarmuż, brukselka.

Należy pamiętać, że przyswajanie żelaza z produktów zbożowych wynosi ok. 5%, a zwierzęcych np. ozór, wątroba, wołowina, ryby ok. 15%. Gdy jada się je równocześnie, przyswajalność wzrasta trzykrotnie. Dlatego najlepszy efekt da zjedzenie wątróbki ze smażoną cebulką i jabłkiem, buraczkami, (witamina C!) oraz pełnoziarnistym razowym chlebem lub kaszą, wszystko posypane natką pietruszki.

Warto korzystać też z bogactwa natury i wiosną zbierać młode liście pokrzyw. Zawierają one całe mnóstwo drogocennych składników, a wśród nich 15 – 19% soli mineralnych, min. związki krzemu, żelaza, potasu, wapnia i witaminy A, C, K. Można je dodawać do różnego typu sałatek, koktajli lub pić sok (3 łyżki dziennie).

AnaBo

Czytaj również

  1. Pierwiastki życia - Selen - Znaczenie selenu w naszym organizmie
  2. Pierwiastki życia - Krzem - Wpływ krzemu na organizm człowieka
  3. Pierwiastki życia - Cynk - Znaczenie cynku w organizmie człowieka
  4. Pierwiastki życia - Magnez - Znaczenie magnezu dla organizmu człowieka
  5. Pierwiastki życia - Wapń - Znaczenie wapnia w organizmie człowieka
  6. Pierwiastki życia - Miedź - mikroelement niezbędny do życia
  7. Pierwiastki życia - Potas - jeden z najważniejszych elektrolitów w organizmie człowieka
  8. Pierwiastki życia - Sód - Niezbędny do życia sód
  9. Pierwiastki życia - Mangan - pierwiastek śladowy, ale bardzo ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu
  10. Pierwiastki życia - Kobalt - Wpływ kobaltu na organizm człowieka
  11. Pierwiastki życia - Jod - pierwiastek mądrości
  12. Pierwiastki życia - Fosfor i kości - Skutki niedoboru fosforu w organizmie
  13. Pierwiastki życia - Fluor - Szkodliwy i zbawczy fluor
KCP.PL
zobacz inne artykuły

Na naszym forum

Podyskutuj na forum o tym artykule

Komentarze

Wyszukaj swojego lekarza