Co warto wiedzieć o zespole niespokojnych nóg?
Masz nieodparty przymus poruszania nogami, nasilający się zwłaszcza wieczorami oraz w nocy? Twoje nogi drętwieją lub odczuwasz w nich mrowienie? Być może to zespół niespokojnych nóg. Oto, czym charakteryzuje się ta dolegliwość.
Nawet 10%
Według szacunków, na zespół niespokojnych nóg może cierpieć nawet co dziesiąta osoba. Jednak większość z nich nie zdaje sobie sprawy ze swojej dolegliwości. Objawy są bowiem często traktowane jako efekt przemęczenia lub stresu, a te występujące podczas snu siłą rzeczy mogą być niezauważalne.
Wieczorem i w nocy
Zespół niespokojnych nóg objawia się jako występujące nieprzyjemne odczucia w kończynach dolnych, najczęściej mrowienie, cierpnięcie, drganie, swędzenie czy drętwienie. Dolegliwości te nasilają się wieczorem oraz w nocy i zmuszają chorego do poruszania nogami. Nieprzyjemne odczucia występują bowiem w stanie spoczynku, a ustępują – przynajmniej częściowo – w trakcie aktywności fizycznej lub nawet samego ruszania kończynami dolnymi.
Spośród osób cierpiących na zespół niespokojnych nóg, u 9 na 10 z nich objawy występują również podczas snu. Konkretnie manifestują się jako okresowe, powtarzające się i występujące w seriach ruchy kończyn dolnych. Ruchy te są opisywane jako „kopanie przez sen”. Zaburzają one sen, w wyniku czego pacjent cierpiący na zespół niespokojnych nóg może odczuwać ciągłe zmęczenie, a także mieć trudności z samym zaśnięciem, z uwagi na wieczorne nasilenia objawów.
Przyczyny
Zespół niespokojnych nóg można podzielić na postać pierwotną i wtórną. Przyczyny rozwoju postaci pierwotnej nie są znane; jak dotąd powiązano ją jedynie z niedoborem dopaminy oraz wykluczono podłoże psychiczne choroby. Pod uwagę brane są predyspozycje genetyczne.
Natomiast postać wtórna zespołu niespokojnych nóg towarzyszy innym dolegliwościom. Najczęściej pojawia się jako konsekwencja niedoboru żelaza (z tego powodu narażone są kobiety w ciąży), ale może również być następstwem niewydolności nerek, cukrzycy czy skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków oddziałujących na układ nerwowy.
Leczenie
Jeżeli zespół niespokojnych nóg jest powikłaniem innej choroby, tzn. ma postać wtórną, w pierwszej kolejności leczone jest schorzenie podstawowe. Jeśli jest konsekwencją niedoboru żelaza – stosuje się dietę bogatą w ten składnik oraz dodatkową suplementację. Natomiast w postaci pierwotnej wykorzystywane są leki dopaminergiczne. W przypadkach opornych na leczenie można również stosować małe dawki leków opioidowych.
Warto jednak zaznaczyć, że terapia ma jedynie na celu złagodzenie objawów – nie umożliwia całkowitego wyleczenia. Dlatego też leczeniu farmaceutykami są poddawane głównie osoby, które mają znaczne problemy ze snem oraz funkcjonowaniem. O samej kwalifikacji do farmakoterapii decyduje lekarz neurolog.
