Wyszukaj lekarza

z bazy ponad 100 tys. specjalistów

Objawy udaru mózgu

Kategoria | Zdrowie
Objawy udaru mózgu

Objawy udaru mózgu

Udar mózgu (często nieprawidłowo nazywany potocznie wylewem) jest to nagłe wystąpienie ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu, trwające powyżej 24 godzin, wywołane przyczynami naczyniowymi. Najczęściej występujące objawy udaru mózgu to nagle występujące porażenie lub niedowład jednej połowy ciała, zaburzenia rozumienia mowy lub artykulacji, zaburzenia widzenia, drętwienie połowy ciała, zawroty głowy prowadzące do upadku. W artykule postaramy się przedstawić najważniejsze informacje dotyczące tego schorzenia.

Statystyka

W Polsce rejestruje się ok. 60 tysięcy nowych zachorowań rocznie; nie odbiegamy pod tym względem od średniej europejskiej. Dużo gorzej natomiast wygląda sprawa śmiertelności z powodu udaru i trwałej niepełnosprawności po przebyciu udaru; nadal z różnych przyczyn pomoc medyczna udzielana jest często zbyt późno.

Najczęściej występującym typem udaru jest udar niedokrwienny, spowodowany zmianami zakrzepowymi w dużych naczyniach szyjnych i mózgowych, zmianami w małych tętnicach mózgowych lub zatorem (razem ok. 80% wszystkich przypadków udaru). Udar krwotoczny natomiast jest następstwem krwawienia z pękniętego naczynia mózgowego (spowodowanego nadciśnieniem tętniczym i pęknięciem tętniaka lub tzw. malformacją naczyniową, czyli wadą w budowie naczyń) – jest to dalsze 15%. Rzadziej występującymi typami udaru są krwotok podpajęczynówkowy i udar żylny.

Nie lekceważ objawów

Objawy, które powinny zaalarmować chorego lub jego bliskich i skłonić do wezwania pogotowia ratunkowego (nr 999 lub 112) obejmują:

  • nagle występujące zawroty głowy, zaburzenia równowagi z towarzyszącymi upadkami;
  • nagle występujące zaburzenia mowy, takie jak: brak zrozumienia mowy (tzw. afazja czuciowa), brak możliwości wyartykułowania słów (tzw. afazja ruchowa), mowa bełkotliwa, trudność w przypominaniu sobie słów. Wyżej wymienione zaburzenia są objawem uszkodzenia półkuli dominującej (u osób praworęcznych jest nią półkula lewa); mogą im towarzyszyć trudności w czytaniu, pisaniu i liczeniu;
  • nagle występujące zaburzenia widzenia w jednym lub obu oczach (zaniewidzenie lub ograniczenie pola widzenia);
  • niedowład (osłabienie możliwości poruszania) lub porażenie (całkowita niemożność poruszania) mięśni twarzy lub kończyn, zazwyczaj po jednej stronie ciała, typowo przeciwnej do miejsca wystąpienia udaru. Może wystąpić niemożność podniesienia obu rąk do góry lub uśmiechnięcia się (kącik ust po jednej stronie twarzy może opadać);
  • nagłe występujące osłabienie czucia twarzy lub kończyn, najczęściej po jednej stronie ciała
  • nagle występujący silny ból głowy bez znanej przyczyny;
  • nudności, wymioty z towarzyszącym bólem głowy, wzrostem ciśnienia tętniczego i spadkiem tętna, zaburzeniami równowagi i świadomości;
  • zaburzenia ruchomości gałek ocznych, wytrzeszcz, obrzęk powiek, występujące nagle i bez znanej innej przyczyny.

Jeżeli wyżej wymienione objawy się pojawią, ale samoistnie ustąpią, możemy mieć do czynienia z tzw. przemijającym napadem niedokrwienia mózgu (TIA), który może trwać do 24 godzin. Mimo ustąpienia objawów bezwzględnie należy udać się do lekarza, gdyż może to być oznaką grożącego nam lub naszym bliskim udaru mózgu.

Czynniki ryzyka udaru mózgu

Czynniki ryzyka udaru mózgu możemy podzielić na niemodyfikowalne (nie możemy w żaden sposób na nie wpłynąć) i modyfikowalne.

Do niemodyfikowalnych czynników ryzyka należą:

  • wiek (>55 lat),
  • płeć (mężczyźni chorują częściej),
  • rasa (częściej chorują osoby rasy czarnej),
  • czynniki genetyczne.

Modyfikowalne czynniki ryzyka udaru mózgu to:

  • otyłość;
  • dna moczanowa;
  • zespół bezdechu sennego;
  • brak aktywności fizycznej;
  • zaburzenia gospodarki lipidowej;
  • migrena;
  • niedoczynność tarczycy;
  • zakażenia;
  • zaburzenia krzepnięcia krwi;
  • przebyty udar lub TIA;
  • niewyrównane nadciśnienie tętnicze (dlatego tak ważne jest przyjmowanie leków przepisanych przez lekarza, stosowanie diety bezsolnej i regularne mierzenie ciśnienia w domu), uraz tętnicy;
  • niewyrównana cukrzyca;
  • palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, zażywanie amfetaminy lub kokainy;
  • choroby serca (migotanie przedsionków), choroby naczyń, zwężenie tętnicy szyjnej wspólnej lub wewnętrznej. 

Pierwsza pomoc

W przypadku podejrzenia udaru polega na uspokojeniu chorego i jak najszybszym wezwaniu pogotowia ratunkowego. Jest to bardzo ważne, ponieważ sposoby leczenia udaru niedokrwiennego i krwotocznego zasadniczo się różnią. Choć zazwyczaj przebieg udaru krwotocznego jest cięższy, to nawet najbardziej doświadczony lekarz neurolog nie jest upoważniony do postawienia rozpoznania bez wykonania odpowiednich badań (tomografia komputerowa głowy); najbardziej skuteczne leki (leczenie trombolityczne) w leczeniu udaru niedokrwiennego można podać do 4,5 godziny od wystąpienia objawów. Dlatego tak ważne jest, by chory jak najszybciej znalazł się w szpitalu.

KCP.PL
zobacz inne artykuły

Na naszym forum

Podyskutuj na forum o tym artykule

Komentarze

Wyszukaj swojego lekarza