Wpływ blizn pooperacyjnych na funkcjonowanie organizmu
Blizna to zmiana pooperacyjna, która najczęściej jest następstwem uszkodzenia skóry właściwej i zastąpieniem ubytku przez tkankę łączną włóknistą. Nawet jeśli procesy gojenia się rany przebiegają prawidłowo, tkanka zastępująca pierwotnie zdrową skórę znacznie różni się zabarwieniem, strukturą, budową oraz funkcją.
Zwykle bliznę postrzega się z perspektywy estetycznej, jednak w praktyce fizjoterapeutycznej postrzega się ją trójwymiarowo. Głębokie uszkodzenia tkanek, które w procesie gojenia obejmują także różne warstwy układu powięziowego, mogą istotnie rozregulowywać funkcjonowanie narządu ruchu oraz wiele innych funkcji organizmu. Dochodzi wówczas do zaburzenia ruchomości oraz ślizgu tkanek względem siebie.
Czynniki wpływające na bliznę
Jest wiele czynników, które maja wpływ na kształt oraz ruchomość blizn. Niektóre z nich to:
- rodzaj cięcia,
- przyczyna urazu,
- rodzaj rany,
- grupa krwi (ryzyko bliznowców u osób z grupą krwi A jest podwyższone),
- zaburzenia genetyczne,
- technika szycia,
- ilość szwów,
- wiek
- karnacja skóry (osoby z ciemną karnacją maja większą predyspozycję do tworzenia się bliznowców).
Terapia
Warto wspomnieć również o fazach, jakie fizjoterapeuta powinien znać, podejmując się terapii w obrębie blizny.
Pierwszą – fundamentalną - zasadą jest stosowanie terapii blizny dopiero po całkowitym wygojeniu się rany. Zwykle po 3-4 tygodniach można przystąpić do mobilizacji tkanek wokół blizny, zaś następne 2-3 tygodnie to czas związany z mobilizacją tkanek w jej obrębie..
Uwaga: zbyt wczesna interwencja w obrębie blizny może prowadzić do jej przerostów oraz tzw. keloidów (przerośniętych, guzowatych, stwardniałych blizn), które wtórnie wpłyną na zmniejszenie ruchomości tkanek miękkich oraz pogorszenie stanu pacjenta.
Pamiętajmy - zrosty w obrębie blizn mogą powodować wiele dysfunkcji - takich jak:
- zaparcia,
- zaburzenia przełykania,
- bóle odcinka lędźwiowego kręgosłupa,
- przewlekła chrypka,
- zaburzenia ginekologiczne,
- zaburzenia oddychania
- ograniczenia ruchomości stawowej.
Dobrze przeprowadzona ocena wizualna oraz palpacyjna (manualna) blizny przez wykwalifikowanego terapeutę pozwala uniknąć niepotrzebnych dysfunkcji, które mogą rozwijać się niczym reakcja kaskadowa i powodować wieloletnie uporczywe bóle.