System opieki zdrowotnej w Polsce

W zakres polskiego systemu opieki zdrowotnej wchodzi wiele instytucji  - niekiedy łatwo się wśród nich pogubić. W artykule przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące korzystania z rzeczonej opieki w ramach NFZ.

Zintegrowany Informator Pacjenta

Jest to bezpłatny serwis internetowy dla pacjenta; wiele osób jeszcze nie wie o istnieniu tego ważnego udogodnienia. Aby uzyskać login i hasło, musimy przyjść do siedziby wojewódzkiego oddziału NFZ z dowodem osobistym lub paszportem oraz wypełnić wniosek. Po zalogowaniu się w serwisie otrzymamy dostęp do danych, dotyczących udzielonych nam świadczeń zdrowotnych finansowanych przez NFZ (od 2008r.), deklaracji wyboru lekarza i pielęgniarki POZ, a także naszego aktualnego statusu ubezpieczenia zdrowotnego w Narodowym Funduszu Zdrowia. ZIP zawiera również użyteczne informacje, takie jak np. prawa pacjenta, telefony i adresy placówek ochrony zdrowia wraz z godzinami otwarcia, a także zasady korzystania z pomocy medycznej w kraju i poza jego granicami.

Lekarz pierwszego kontaktu (podstawowej opieki zdrowotnej), czyli lekarz specjalista medycyny rodzinnej?

Niezupełnie. Lekarzem POZ (nazywanym także potocznie lekarzem rodzinnym lub pierwszego kontaktu) może zostać osoba posiadająca specjalizację z zakresu chorób wewnętrznych, pediatrii lub medycyny rodzinnej. Lekarz internista może zajmować się osobami, które ukończyły 18. r.ż. (do 2500 pacjentów), pediatra dziećmi i młodzieżą do ukończenia 18. r.ż. (do 1320 osób), a specjalista medycyny rodzinnej – dziećmi, młodzieżą i dorosłymi (do 2750 pacjentów).

Lekarz POZ może kierować pacjenta na badania laboratoryjne i diagnostyczne (zgodnie z listą opublikowaną przez NFZ), rehabilitację, zabiegi medyczne (ambulatoryjne lub w domu pacjenta), może też wystawić skierowanie na leczenie specjalistyczne, szpitalne lub uzdrowiskowe.

Bezpłatnej zmiany lekarza, pielęgniarki i położnej POZ możemy dokonać maksymalnie dwa razy w roku kalendarzowym; za każdą kolejną złożoną deklarację musimy zapłacić. Nie dotyczy to oczywiście sytuacji, kiedy zmieniamy lekarza z przyczyn od nas niezależnych.

W razie nagłego pogorszenia stanu zdrowia poza miejscem zamieszkania, nie musimy wypełniać nowej deklaracji - miejscowa placówka ma obowiązek nas przyjąć bez względu na to, gdzie jesteśmy zarejestrowani. Wyjątkiem jest sytuacja, w której nasz lekarz POZ przyjmuje w sąsiedniej gminie - wtedy możemy zostać do niego odesłani.

Opieka poradni specjalistycznych

Na wizytę u lekarza specjalisty w ramach ubezpieczenia zdrowotnego możemy umówić się po wcześniejszym uzyskaniu skierowania od lekarza rodzinnego. Jednak do wizyty u niektórych lekarzy nie jest konieczne uzyskanie rzeczonego dokumentu. Są to specjaliści z zakresu:

• psychiatrii,
• onkologii,
• dermatologii i wenerologii,
• okulistyki,
• stomatologii,
• ginekologii i położnictwa.

Nocna i świąteczna opieka zdrowotna

Poza godzinami pracy poradni POZ, w razie nagłego zachorowania lub pogorszenia się stanu zdrowia powinniśmy zgłosić się do placówki nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Uzyskamy tam doraźną pomoc, w razie konieczności również w miejscu zamieszkania. Informację o tym, gdzie szukać pomocy medycznej po godzinie 18. oraz w dni świąteczne i ustawowo wolne od pracy, znajdziemy u naszego lekarza POZ, na stronie wojewódzkiego ośrodka NFZ lub w Zintegrowanym Informatorze Pacjenta.

Pogotowie ratunkowe

Gdy podejrzewamy, że nam lub naszym bliskim grozi poważny uszczerbek na zdrowiu bądź śmierć (zwłaszcza, jeżeli chodzi o małe dziecko lub osobę starszą), powinniśmy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe (nr 999 lub 112), bez względu na porę dnia.