Rak prostaty: czynniki ryzyka, objawy, diagnostyka
Rak gruczołu krokowego – kto jest zagrożony?
Prostata to narząd znajdujący się u mężczyzny bezpośrednio pod pęcherzem moczowym. U młodych mężczyzn gruczoł krokowy ma wielkość orzecha włoskiego. Z wiekiem prostata powiększa się i może powodować problemy z oddawaniem moczu.
Rak gruczołu krokowego występuje najczęściej u mężczyzn po 65 roku życia. Około 85% przypadków raka prostaty jest wykrywanych w tej grupie wiekowej, a tylko jeden procent nowotworów tego typu dotyczy mężczyzn przed 50 rokiem życia. Rak ten z reguły rośnie wolno, przez lata nie wywołując objawów choroby. Tak jak w przypadku większości nowotworów, im szybciej choroba ta zostanie wykryta, tym większe są szanse na całkowite wyleczenie. Starsi mężczyźni, u których wykryto raka prostaty, zazwyczaj umierają z innej przyczyny.
Jakie są przyczyny raka prostaty?
Urolodzy i onkolodzy nie wiedzą, jaka jest przyczyna raka gruczołu krokowego. Przypuszcza się, że wiek, historia rodzinna i rasa mają wpływ na występowanie tego nowotworu. Również dieta bogata w tłuszcze prawdopodobnie zwiększa ryzyko powstawaniu raka prostaty.
Czynniki ryzyka
Najważniejszymi czynnikami, zwiększającymi ryzyko wystąpienia omawianego nowotworu, są:
- otyłość
- prowadzenie siedzącego trybu życia
- wstrzemięźliwość płciowa
- choroby weneryczne
- stany zapalne dróg moczowych
- spożywanie dużej ilości mięsa, tłuszczu i małych ilości warzyw
- nadmierne spożywanie mleka
- alkohol (zwłaszcza wysokoprocentowy)
- ostre przyprawy
- stres
Jakie są objawy raka gruczoły krokowego?
W przypadku tego nowotworu, objawy występują bardzo rzadko we wczesnym stadium. Mogą pojawić się trudności z oddawaniem moczu, jednak jest to objaw mało charakterystyczny, gdyż jego przyczyną może być również łagodny przerost prostaty.
Odwiedź swojego lekarza, gdy:
- masz narastające problemy z oddaniem moczu
- masz trudności z rozpoczęciem albo zakończeniem oddawania moczu
- często oddajesz mocz, zwłaszcza w nocy
- odczuwasz ból lub pieczenie podczas oddawania moczu
- masz problemy z erekcją
- w moczu znajduje się nasienie lub krew
- odczuwasz ból w okolicy krzyża, podbrzuszu, pachwinach lub miednicy
Jak zdiagnozować raka gruczołu krokowego?
Najprostszym sposobem jest badanie per rectum. Lekarz, po założeniu rękawiczki, nakłada na nią specjalny żel o działaniu przeciwbólowym i nawilżającym, a następnie bada prostatę przez odbyt.
Wykonuje się również testy krwi, w których bada się antygen specyficzny dla prostaty – PSA. Wysoki poziom PSA, może oznaczać, że mamy do czynienia z rakiem prostaty, ale może on również oznaczać łagodny przerost prostaty lub infekcję. Bardzo wysokie poziomy PSA wymagają pilnej konsultacji z lekarzem urologiem lub onkologiem.
Jeżeli lekarz wyczuwa guz podczas badania per rectum lub poziom PSA jest wysoki, urolog wykonuje biopsję gruczołu krokowego. Polega ona na pobraniu małego fragmentu prostaty i zbadaniu go pod mikroskopem. Badanie to jednoznacznie wyjaśnia, czy mamy do czynienia z nowotworem, czy tez z łagodnym przerostem.
Jak można zapobiegać zachorowaniu na raka gruczołu krokowego?
Leki takie jak aspiryna, finasterydy, leki obniżające poziom cholesterolu i triacylogliceroli oraz przeciwzapalne obniżają ryzyko raka prostaty. Dodanie do diety brokułów, kalafiora, kapusty oraz sosu z pomidorów, również wpływa na obniżenie ryzyka.
