Częste i rzadkie fobie
Niektóre występują częściej, inne są rzadkie i budzą śmiech u osób zdrowych. Fobie, czyli paraliżujący, silny, przewlekły i często nieuzasadniony strach, potrafią znacząco utrudnić życie.
Zakodowane w genach?
Skąd biorą się fobie? Część specjalistów sądzi, że są zakodowane w genach. Naszym przodkom strach przed danym zagrożeniem umożliwiał przetrwanie, a osoby nie odczuwające go często narażały się na niebezpieczeństwa, w wyniku czego częściej ginęły. Inni twierdzą, że fobie są wywoływane traumatycznymi przeżyciami z dzieciństwa. Przykładowo – osoba, która została w dzieciństwie pogryziona przez psa, może odczuwać strach przed tymi zwierzętami w dorosłym życiu, często na widok nawet najmniejszego i najłagodniejszego przedstawiciela gatunku. Warto zaznaczyć, że fobii można się nauczyć – osoba straszona w dzieciństwie np. wodą lub obserwująca lęk przed nią u innych może odczuwać strach związany z nią w dorosłym życiu.
Rodzaje fobii
Rozróżniamy dosłownie setki fobii. O najczęściej występujących każdy z nas zapewne słyszał. Należą do nich np. lęk przed pająkami, strach przed otwartą przestrzenią czy lęk wysokości. Wyjątkowo kłopotliwą odmianą są fobie społeczne, które w sytuacji lekkiego nasilenia objawiają się strachem np. przed publicznymi wystąpieniami, a w ciężkich przypadkach skutecznie uniemożliwiają nawiązywanie jakichkolwiek kontaktów społecznych i prowadzą do całkowitego odcięcia się chorego od świata.
Jednak inne rodzaje fobii często wywołują uśmiech u osób nimi nie dotkniętych. Często również pokazywane są w filmach. Do tych możemy zaliczyć strach przed bakteriami i brudem, którego obrazem jest osoba dotykająca klamek przez chusteczkę higieniczną czy szorująca mydłem ręce od razu po przywitaniu się z kimś.
Są i inne, mniej znane fobie z tej kategorii. Rozróżniamy strach przed staniem w niewłaściwej kolejce, lęk przed dobrymi nowinami, strach przed niedzielnymi wieczorami, lęk przed pomysłami. A nawet strach przed powietrzem.
Paraliż
Fobie mogą skutecznie utrudniać życie choremu. Osoba dotknięta nimi będzie starać się unikać kontaktu z bodźcem, np. w przypadku agorafobii może przestać wychodzić z domu. Odczuwa lęk na myśl o samej możliwości zetknięcia się z czynnikiem wywołującym strach. Ponadto, u chorego może wystąpić wzmożona potliwość, zawroty głowy, przyspieszona akcja serca, a w skrajnych przypadkach nawet stan przedzawałowy.
Leczenie
W terapii stosowane są niekiedy leki przeciwdepresyjne. Lecz zazwyczaj wykorzystywana jest psychoterapia. Może ona polegać na próbie odnalezienia ukrytych przyczyn pojawienia się lęku, a także na oswajaniu się z bodźcem. Ta druga opcja stosowana jest w formie stopniowej (np. pacjent uczy stopniowo przyzwyczajać do obecności i dotyku zwierząt, które wywołują lęk) albo szokowej, w której kontakt z bodźcem jest od razu intensywny.
